کشاورزی در “عیلام باستان” به روایت فرانک هول

فرانک هول، از پیشگامان کشاورزی نوین در دانشگاه ایلام، کشاورزی در “عیلام باستان” را تبیین کرد.

پرفسور «فرانک هول» در سمینار ایلام مهد کشاورزی باستان اظهار کرد: تحقیقات صورت گرفته در منطقه دهلران موقعیت کشاورزی منطقه، تحولات و فراز و فرودها به مدت ۹۰۰۰ سال در دوره‌های قبل از میلاد، دوران‌های تاریخ و صدر اسلام تاکنون مورد بررسی قرار گرفته است.

این باستان‌شناس ادامه داد: روند گسترش کشاورزی در دوره‌های مختلف تاریخی در منطقه دهلران شامل سه دوره کشاورزان دیم‌کار، کشاورزی دیمی رمه‌گردان و دامپروری بوده است که بر اثر وقوع تحولات آب و هوایی و دیگر مسایل این دشت شاهد افزایش، کاهش یا فقدان گروه‌های انسانی بوده است.

وی با بیان اینکه پس از شناسایی و انجام کاوش‌ها با یافتن دانه‌های زغالی برجای مانده از کشاورزان ادوار گذشته به تحقیق و بررسی وضعیت کشاورزی دشت دهلران پرداخته شده است یادآور شد: رودخانه‌های دشت دهلران در ادوار باستانی نشان از بکارگیری کانال‌ها و شیوه‌های مدرن انسانی دارد در صورتی که در سایر مناطق جهان چنین چیزی وجود نداشته است.

فرانک هول گفت: در مدت ۹۰۰۰ سال دامنه پروژه تحقیقاتی دشت دهلران تعداد ۱۳۱ محل استقرار در محیط‌های مختلف آب و هوایی یافت شده است که دلیل این تنوع مکانی به دلیل تفاوت گذشته زمین‌شناسی دهلران با سایر نقاط بوده است که مبحث آب و هوایی و فارموکولوژی مهم‌ترین فاکتورهای این تفاوت در محیط‌های مذکور است.

این ایران‌شناس ادامه داد: چهار منطقه علی‌کش، فرخ‌آباد، دشت‌عباس و میمه که برطبق بررسی محل اسکان گروه‌های انسانی بوده است بعد از بررسی‌ها و تحقیقات براساس بافتی که داشته است مورد بازسازی قرار گرفته است البته در این تحقیقات معلوم شده است دو آبریز دویرج و میمه در فصول سرد پر از آب و بدون آب بوده است.

پرفسور هول تصریح کرد: در این بازده زمانی ۱۲ دوره فرهنگی شناسایی شده است که مثل سایر مناطق جهان به دلیل تغییرات آب و هوایی نوسان جمعیتی بخصوص در ۲ دوره از ادوار تاریخی در این محیط تحقیقاتی شکل گرفته است.

وی ضمن تاکید بر این که ۲۵۰۰ سال قبل از میلاد به دلیل آبیاری و کانال‌های پیشرفته دشت دهلران مملو از جمعیت بوده است افزود: این تحقیقات از ساخت قالب‌های خشتی در منطقه علی‌کش حکایت دارد هر چند این منطقه از داروهای گیاهی و طبیعی غنی‌تری نسبت به سایر مناطق جهان برخوردار بوده است.

پرفسور هل ادامه داد: منطقه تپه سفید با فاصله ۲۰۰ الی ۳۰۰ ساله پس از علی‌کش تاسیس شده است که برای اولین بار و توسط ساکنین منطقه محصولاتی همچون گندم شش‌پر، پنبه و کتان کشت شده است که به دنبال تاسیس این منطقه مسکونی تپه سبز نیز احداث شده است.

وی اضافه کرد: وقایع و تحولات آب و هوایی در منطقه فرخ‌آباد قبل از میلاد نشان می‌دهد که ساکنین منطقه به رمه‌گردانی برای امرار معاش روی آورده است و به حدی این تحولات جدی بوده که فقط دامپروران در منطقه سکونت داشته است.

فرانک‌هل با بیان اینکه فقدان اطلاعات در مورد تاریخ منطقه دهلران به علت جنگ‌های متعدد با ساکنان بین‌النهرین بوده است تصریح کرد: اطلاعات برجای مانده از دوران وقوع خشکسالی در منطقه دهلران مربوط به دوران هخامنیشی است.